هدف از توانبخشی یا بازتوانی، بهبود توانایی جسمی و کیفیت زندگی کسانی است که دارای مشکلات و ناتوانی فیزیکی هستند. در بازتوانی سن افراد در نظر گرفته نمی شود البته هیچ شکی نیست که سن بر مغز، نخاع، اعصاب، استخوانها، مفاصل، رباطها، ماهیچهها و تاندونها تاثیرگذاری مستقیم دارد.
بازتوانی یک کار ترکیبی است که آب درمانی توسط فیزیوتراپیست یکی از مهمترین بخش های آن است. استخر آب درمانی یک محیط بی خطر است که در آن می توان کارهای با تاثیر مکانیکی کم اما از نظر فیزیولوژیکی موثر انجام داد. شدت ورزش در استخر آب درمانی قابل تنظیم است و تجهیزات مختلفی وجود دارند که می توان متناسب با نیاز از آن ها استفاده کرد. تجهیزات نقش مهمی در بازتوانی با کمک آب درمانی دارند.
در این مقاله از سایت آبی سازه به بررسی آب درمانی و هیدروتراپی خواهیم پرداخت و تجهیزات مورد نیاز آن را معرفی خواهیم کرد. در ویدیو زیر مراحل ساخت استخر آب درمانی را نیز می توانید مشاهده کنید.
آکواتراپی و هیدروتراپی هر دو درمان با آب است (آکوا در لاتین و هیدرو در یونانی). خواص مفید آب بیش از 4000 سال در تمدن های رومی، یونانی و حتی مصری ثبت شده است. شاه زاده های مصری در آب پر از اسانس و گل شنا میکردند. بقراط، پزشک یونانی و پدر طب مدرن، شنا کردن در آب چشمه را برای درمان بیماری توصیه کرده است. ژاپن و چین دو کشور دیگری هستند که در آب درمانی پیشینه زیادی دارند. در ژاپن، آب درمانی روی چشمه های آب گرم ژاپنی انجام می گرفت.
یک تعریف جامع از آب درمانی (فیزیکی): برنامه ای است که خواص مکانیکی و حرارتی آب را در هنگام قرار گرفتن جزئی یا کامل در آن با اثرات جابجایی ترکیب می کند. مکانیسمهای سازگاری کوتاهمدت و بلندمدت را برمیانگیزد و از محرکهای تخصصی برای القای سازگاریهای بیولوژیکی و در نتیجه نتایج درمانی استفاده میکند.
آب درمانی فیزیکی در درجه اول کودکان و بزرگسالان مبتلا به اختلالات عصبی-عضلانی اسکلتی و همچنین سیستم گردش خون، ریه ها و متابولیک را هدف قرار می دهد.
بیشتر بخوانید: معجزه آب درمانی یا هیدروتراپی: بررسی فواید جسمی و روحی
یکی از عوامل تاثیرگذار در درمان بیماری ها نیروی گرانش زمین است. آب درمانی در مقایسه با درمان های معمولی گزینه های بیشتری ارائه می دهد. در آب درمانی شدت حرکت ممکن است بسیار کم باشد یا فقط حرکات غیرفعال ممکن است اجرا شوند. دمای آب باید به گونه ای باشد که فرد احساس راحتی کند، بنابراین دمای معمولی در حدود 2±31 درجه سانتی گراد است. با افزایش شدت تمرینات باید دما را زیر 30 درجه سانتی گراد نگه داشت.
به طور کلی پس از یک جلسه آب درمانی فرد باید احساس خستگی کند تا فرآیندهای سازگاری را در بافت ها و سیستم ها ایجاد کند. بر اساس تحقیقات، آب یک وسیله عالی برای این کار است. آب درمانی و شنا کردن با هم متفاوت هستند. آب درمانی تمرین بدنی در آب است که با هدف آن درمان بیماری ها است. شنا یک تمرین بدنی است که در استخر انجام می شود که می تواند درمانی نیز باشد. آب درمانی شامل روش های خاص تری برای دستیابی به اهداف درمانی مطلوب است.
آب درمانی اساساً مبتنی بر فیزیوتراپی است و توسط فیزیوتراپیست های مجربی انجام می شود که دوره های آموزش تکمیلی را سپری کردند. اکثر استخرهای آب درمانی را می توان در مراکز توانبخشی و بیمارستان ها یافت، جایی که مراجعین باید توانایی های از دست رفته را دوباره به دست آورند. آب درمانی را می توان به عنوان یک شکل تخصصی از فیزیوتراپی در نظر گرفت که شامل استفاده از آب برای رسیدن به هدف های مشابه زیر است:
آب درمانی مزایای زیادی نسبت به دیگر شکل های بازتوانی دارد. به دلیل اینکه شناور بودن در آب نیروی گرانیش را جبران می کند در نتیجه فشار روی مفاصل کاهش پیدا می کند و کسانی که برای ایستادن یا حرکت کردن تلاش می کنند راحت تر می توانند این کار را انجام دهند. فشار هیدرواستاتیک گردش خون را تقویت می کند، که برای تامین هیدراتاسیون، مواد مغذی و اکسیژن بافت ها لازم است و در عین حال مواد زائد متابولیک را نیز از بین می برد. این کار عملکرد عضلانی را بهبود می بخشد. مقاومت آب در برابر حرکت به دلیل ویسکوزیته و چگالی آن است. چگالی آب بسیار بیشتر از هوا است.
در آب درمانی غیرفعال، فرد منفعل است و در آب شناور می شود و تنها با شناور شدن و با کمک یک دستگاه آب درمانی یا توسط یک فیزیوتراپ، درمان روی او صورت می گیرد. یک فیزیوتراپ می تواند مفاصل را ماساژ دهد یا از تکنیک های ماساژ برای کاهش درد یا افزایش دامنه حرکتی استفاده کند.
تمرین غیرفعال آب درمانی معمولاً شامل افرادی می شود که در استخر نشسته و در آب گرم استراحت می کنند. این به عنوان تمرینات ثابت غیرفعال و شناوری نامیده می شود. چند پزشک مبتکر شروع به معرفی چندین روش درمانی به کمک شناوری در حدود سال های 1700 تا 1800 کردند. گیاهان دارویی، ماساژهای زیر آب و مالش مفاصل زیر آب همگی می توانند در این روش استفاده شوند. در آب درمانی مدرن، این روش ها هنوز غیرفعال در نظر گرفته میشوند، زیرا فرد به جای اینکه نقش فعال فیزیکی داشته باشد، درمان را دریافت میکند.
شرکت کنندگان در آب درمانی فعال از حرکات خود استفاده می کنند تا عضلات را به حرکت وادار کنند. این نوع از آب درمانی را می توان در هر سطحی از فشار انجام داد. آب درمانی فعال باعث تقویت هماهنگی خواهد شد که در فعالیت های روزانه بسیار موثر است. در نتیجه، تقویت هماهنگی بدن جزء مهمی از آب درمانی فعال است. این بیشتر به ایستادن و راه رفتن بستگی دارد. توانایی یک فرد برای حرکت آزادانه در یک محیط امن در حالی که با دیگران تعامل دارد بسیار مهم است.
چه زمانی باید عمق ثابت را در مقابل عمق متغیر انتخاب کنید؟ استخرهای بتنی استاندارد یا مدولار دارای عمق ثابتی هستند و می توانند آب درمانی فعال را به خوبی فراهم کنند. با این وجود شرایط هر فرد با فرد دیگر متفاوت است. قد آن ها و همچنین قدرت تشخیص و ظرفیت آن ها برای حرکت بسیار متفاوت است.
به عنوان نمونه عمق مناسب برای یک بسکتبالیست با یک فرد معمولی کاملا متفاوت است. به همین دلیل است که به عنوان یکی از ضروری ترین تجهیزات برای آب درمانی فعال، استخرهای کف متحرک است. کف متحرک به فیزیوتراپ ها اجازه می دهد تا عمق مناسب را بر اساس خواسته های فرد انتخاب کنند تا برنامه های درمانی به بهترین شکل اجرا شوند.
فیزیوتراپ می تواند به راحتی عمق استخر را با کف متحرک تغییر دهد تا هم نیازهای او و هم نیازهای فرد بیمار را تامین کند. علاوه بر این، یک کف متحرک به فیزیوتراپ اجازه میدهد تا با بهبود تواناییهای فرد، به تدریج میزان وزنی که توسط مفاصل و ستون فقرات حمل میشود را افزایش دهد. کف متحرک را نیز می توان تا سطح عرشه برای انتقال آسان تر بالا برد.
مهمترین ابزار آب درمانی فعال به احتمال زیاد یک استخر آب درمانی است. ساخت استخر آب درمانی به هزینه اولیه، نگهداری مداوم و مصرف انرژی نیاز دارد. بنابراین انتخاب استخر مناسب برای آب درمانی جهت بازتوانی به کمک آب بسیار مهم است. استخرهای آب درمانی در دو مدل بتنی و پیش ساخته بیشترین محبوبیت را دارند.
استخرها معمولاً از بتن ساخته می شوند و با کاشی های ضد آب پوشانده می شوند. استخرهای آب درمانی مدرن معمولاً دارای یک کف متحرک هستند که امکان تنظیم عمق استخر را فراهم می کند. این استخرها همچنین می توانند با پنجره های دید مجهز شوند که به فیزیوتراپ دید خوبی از نحوه انجام تمرینات می دهد. با این حال، به عنوان یک آپشن مدرن تر، یک استخر آب درمانی بتنی را می توان با دوربین های زیر آب تجهیز کرد که به فیزیوتراپ اجازه می دهد کل تمرین را ببیند و فیلم آن را برای ردیابی پیشرفت ذخیره کند.
بسیاری از کلینیک های بازتوانی و توانبخشی، استخرهای پیش ساخته آب درمانی را به استخرهای بتنی ترجیح می دهند، زیرا آن ها تنوع و امکان تنظیمات بیشتری دارند. استخر پیش ساخته نوعی از استخرهای آب درمانی است که می توان آن را در هر اتاقی نصب کرد تا آن را به یک فضای آب درمانی تبدیل کند. یک استخر آب درمانی پیش ساخته مانند هر استخر دیگری می تواند به کف متحرک، پنجره های دید، دوربین ها و تردمیل های زیر آب مجهز شود.
بیشتر بخوانید: 8 مزیت ساخت استخر آب درمانی در منزل
در انتخاب نوع مناسب تجهیزات آب درمانی باید دقت کافی انجام شود. اکثر بیمارستان ها و موسسات توانبخشی تجربه کمی در کار با آب یا استخر دارند. از آنجایی که افراد مستعد عفونت از استخرها استفاده می کنند، باید به بهداشت آب توجه بیشتری شود. یک استخر آب درمانی به یک مرکز تصفیه آب نیاز دارد تا موارد زیر در آن اجرا شود:
به طور کلی آب درمانی و هیدروتراپی به دو دسته فعال و غیر فعال تقسیم می شوند. در هر کدام از این روش های آب درمانی تجهیزات و وسایلی مورد نیاز است. استفاده از این تجهیزات به فیزیوتراپ و بیمار کمک می کند تا بهترین نتیجه را دریافت کنند.
شرکت آبی سازه آماده طراحی و ساخت استخر آب درمانی به شکل خانگی و یا عمومی است. ساخت استخر آب درمانی در منزل می تواند هم یک مکان درمانی و هم یک مکان تفریحی در اختیار شما قرار دهد. برای مشاوره و سفارش با شماره 09113586753 تماس بگیرید.
برای آشنایی بیشتر با خدمات ما، آبی سازه را در آپارات، تلگرام و اینستاگرام دنبال کنید.